NL FR
EEN WERELD, MAGISCH EN FANTASTISCH
Andre Vanderhaeghe

Andre Vanderhaeghe werd geboren te Wijtschate, het Heuveland, in 1932. Het gezin waarin hij als knaap opgroeide leefde volledig in de sfeer van de vooroorlogse periode. Vader was van beroep meester metser en moeder huisvrouw. Zij bracht 6 kinderen ter wereld, waarvan slechts 3 opgroeiden en Andre de jongste was. De familie leefde in de enge gesloten sfeer van de Westhoek, onder de christelijke dominantie en luisterde trouw naar de leerstelsels van de christenen, waaraan vader zo´n belang hechte.

Op 8-jarige leeftijd, de eerste perikelen met het begin van de oorlogsperiode en zijn blijvende littekens. Eerst de vlucht van 1940 met ouders, broer en 2 familieleden die sneuvelden door het uiteenspatten van obussen. Een blijvende hallucinante droom? ... Neen, werkelijkheid!

De periode van duitse bezetting en de eerste taalbetwisting met als gevolg een dwalen van Nederlands- naar het Franstalige lagere scholen en omgekeerd. Waarom?...

Verder was er ook de martelgang van zijn oudste broer in het concentratiekamp Buchenwald, waar hij -evenals zovele onschuldige slachtoffers- is achtergebleven... "de westerse moord door de rede en het geloof!..." Daarbij nog de taboes van de westerse beschaving met verdrukking van de sexualiteit en een niet begeleide puberteit hadden een zware invloed op zijn jeugd.

Zijn kindergeest werd bevangen met onoplosbare vragen en magische beelden. Innerlijk vragen over datgene hij niet wist en niet mocht..!

Handtekening Andre Vanderhaeghe

Op 21-jarige leeftijd leerde hij zichzelf ontdekken; een onbewuste drang naar het leven, innelijke stuwkracht waardoor hij uit deze onnatuurlijke wereld losraakt. Het ontwaken uit een droom, uit een geestelijke slaap... het geboren zijn op de buiten, de oorlog, de overlijdens, de taboes, ...

De eerste contacten met een kunstwerk waren de mystieke uitbeeldingen van Eugeen Vansteenkiste. Hierdoor ontstond bij hem de innerlijke drang om ook zijn innerlijke gevoelens op doek weer te geven.

De eerste penseelstrepen, het prille begin, creëerden een beangstigende sfeer in een eerder klassieke uitbeelding. Na een kortstondig bezoek van 2 maanden aan de academie, werd het een weg zoeken zonder opleiding. De weg was open voor de autodidact. Diepgaande studies hielpen hem zoeken naar het waarachtige van ons bestaan. De drang naar kennis over het waarom van al dat voorbije en het ontdekken van de Uber-ich.

... Rijper wordend! ... Vragenstellend! ... De vraag naar het waarom van zijn reeds kwarteeuw bestaan.
Wie ben ik? ... Wat doe ik hier? ... Waar ga ik naartoe? ...
Het onderbewustzijn! .. Het onbewuste! ...

De surrealist ontwaakte! Op het doek de weergave van zijn onderbewust innerlijk bestaan, zonder tussenkomst van de rede. Het is de periode van rijper worden, van breder en vrijer inzicht krijgen op de levenswijzen en van het zicht verder gaan verdiepen in de uitzichtloze diepte van het onderbewuste.

Zijn eerste surrealistische werken met in hoofdzaak rood-blauwe tinten kunnen omschreven worden als "psychisch romantisme": diepgaand in het onderbewuste van ons menselijk zijn. De werken ontstaan uit de opgekropte frustraties van zijn eerste levensjaren. Dit uit zich in soms macabere uitbeeldingen.

De surrealist werkt als een speleoloog en gaat zich verdiepen in de schatkamer van ons zijn, in de ziel van elk levend wezen, welke het centrum vormt van ons bewustte. De weergave hiervan is "het kunstwerk", een intens beleven of herbeleven van een droom.

De zuivere explosie van ons zijn en het volle daglicht brengen, ondergaat hij, los van elke censuur of kritiek. Het zoeken naar een andere wereld, waar de menselijke waarden anders zijn, zoals in de uitspraak van Rimbaud "la vrai vie est ailleurs".

Deze surrealistische werken zijn een constante weergave van de andere zijde van de romantische spiegel. Het is als een doorknippen van de sensorische zenuwbanen van ons fysisch oog, om de weg naar ons onderbewuste vrije doorgangte geven, om het nadien aan het daglicht te laten zien, datgene welke we zelf op "de weg naar de duisternis" hebben ervaren. Surrealisme dient een uiting te zijn voor de oplossing van de contradictie "droom en realiteit".

De gehele kunstloopbaan is een verrijking van het zijn, maar ook van de praktische kennis of techniek. Doorheen de verschillende perioden blijft steeds de sfeer aanwezig van surrealiteit, magie en fantasme.

De innerlijke en spontane uitingen op het witte doek zijn een doorlopende lijn in zijn kunstbeleven.

Nieuwe elementen worden in de daarop volgende werken uitgediept en krachtig verwerkt, om dan plots weer te verdwijnen en plaats te maken voor de intense beleving van het ogenblik. Zo zien we de opkomst van de blad- en bloemwerking, het sensuele naakt, het fantastische droomlandschap, en uiteindelijk "design". Dit laatste is eerder een bevestiging van al het opgedane, hetzij psychisch als fysisch, welke wordt uitgepuurd tot kleur en beweging.

Hopelijk word al het voorgaande vanuit het onderbewuste opnieuw verwerkt in deze nieuwe stijl.